Vroeger wist je minder, nu kies je meer

Twee vrouwen over hun borstoperatie, zelfbeeld en trouw blijven aan jezelf

Wat doet het met je als je vanwege borstkanker een borstoperatie ondergaat? En hoe verandert je blik op je lichaam, je keuzes en jezelf? Twee deelnemers aan de glossy Alle Mooie Borsten delen hun verhaal; Anne (76), die achttien jaar geleden werd geopereerd, en Iris (29), die iets meer dan een jaar geleden haar borst verloor.

Fotografie: Arjaan Hamel

Anne (76): ‘Ik wist dat het zou komen’

‘Ik heb altijd gedacht: als ik kanker krijg, dan wil ik resoluut die borsten laten amputeren, om daar niet nog een keer mee geconfronteerd te worden.’

Toen Anne borstkanker kreeg, was de keuze snel gemaakt: amputatie van beide borsten. Ondanks het ontbreken van borstkanker in de familie, voelde ze al jaren dat het zou gebeuren.

‘Ik wilde op safe spelen. En ik was ook blij dat ik van die pijn af was. Ik had mastopathie, dat zijn pijnlijke verdikkingen in je borst.’

Gebrek aan informatie

Achteraf kijkt Anne terug op het beperkte informatieaanbod in haar tijd. ‘Toen ik ermee geconfronteerd werd, werd alleen gesproken over siliconenborsten. Dat een reconstructie met lichaamseigen weefsel bestond, hoorde ik pas ná de operatie van een andere patiënt. Ik had daar graag meer over willen weten.’

Ze pleit voor een betere informatievoorziening in ziekenhuizen: ‘Op de chemoafdeling is daar vaak geen tijd voor. Ik vind dat er iets van een loket moet zijn, waar je rustig alle mogelijkheden kunt bespreken.’

Zelfbeeld en veiligheid

Hoewel ze haar borsten verloor, verloor Anne nooit haar zelfbeeld: ‘Als ik in de spiegel kijk, voel ik me prettig. Ik voel me veiliger zonder borsten. Daar kan tenminste niets meer groeien. Daarnaast heb ik nooit het gevoel gehad dat je minder bent vrouw bent zonder borsten.’

Iris (29): ‘Tot op het allerlaatste moment getwijfeld’

De sprong

Iris had snelgroeiende DCIS* en afwachten hoe dat zich zou ontwikkelen, was geen optie.

‘Ik moest meteen handelen. Ik had niet de tijd om er rustig over na te denken.’

De beslissing viel voor mij pas op de operatietafel. ‘De avond voor de operatie kwamen mijn vriendinnen bij ons eten en stonden we er echt even bij stil. Dat moment heeft me de kracht gegeven om toch op die operatietafel te blijven liggen.’

Lijf zonder gevoel

Iris heeft een siliconen implantaat, en merkt dat dat fysiek en emotioneel impact heeft.

‘Wat ik lastig vind is dat ik helemaal niets voel. Ik heb een implantaat dat tussen mij en de rest van de wereld zit. Als ik iemand knuffel, voel ik dat ertussen zitten.’

Toch kijkt ze met trots naar haar lichaam: ‘Dit is wel mijn lichaam, en ik ben erdoorheen gekomen. Ik ben trots dat ik voor mijn gezondheid heb gekozen.’

Eigen tempo

Waar ze eerder weinig keuzevrijheid ervoer, kiest Iris er nu bewust voor om de beslissing over een tepelreconstructie uit te stellen. ‘Die borst had ook te maken met hoe anderen mij zien. Maar die tepel, die zie ik alleen. En mijn vriend. Niemand anders gaat daar verder iets van vinden.’

Wat deze vrouwen verbindt

Of het nu 2006 of 2024 is: de impact van een borstoperatie blijft diepgaand. Wat verandert, is het aanbod aan reconstructiemogelijkheden en de ruimte voor eigen regie. Wat blijft, is het belang van goede informatie, emotionele steun en vertrouwen op je eigen gevoel.

* DCIS is een voorstadium van borstkanker: er zijn kwaadaardige cellen in de melkgangen, maar ze zijn nog niet doorgedrongen in het omliggende weefsel. Veel vrouwen ondergaan een borstamputatie of een borstbesparende operatie.